Zebranie sprawozdawcze z działalności Archiwum Państwowego w Kaliszu w 2019 r.

28 lutego 2020 r. Archiwum Państwowe w Kaliszu dokonało uroczystego podsumowania swojej działalności w minionym roku kalendarzowym. Tego dnia w sali wystawowej odbyło się zebranie sprawozdawcze pracowników APK, tradycyjnie już z udziałem zaproszonych gości - przedstawicieli instytucji, z którymi współpracowaliśmy w minionym roku i zamierzamy podjąć współpracę w najbliższym czasie. W zebraniu udział wzięli: Poseł na Sejm RP Tomasz Ławniczak, córka Gustawa Arnolda III Fibigera - ostatniego właściciela fabryki fortepianów i pianin w Kaliszu Elwira Fibiger, przewodniczący Zarządu Regionu NSZZ "S" Wielkopolska Południowa Bernard Niemiec, proboszcz Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Kaliszu ks. Michał Kühn, dyrektor Muzeum Regionalnego w Pleszewie Adam Staszak, dyrektor II Liceum Ogólnokształcącego w Kaliszu Maria Żubrowska-Gil, przewodniczący Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w Kaliszu Marek Przybył, prezes Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Archiwaliów i redaktor prowadzący "Ziemi Kaliskiej" Mariusz Kurzajczyk, właściciel drukarni "Edytor" w Kaliszu Sławomir Woźniak.

Zebranie otworzyła dyrektor APK dr Grażyna Schlender witając wszystkich gości i podając program spotkania. Zarówno osoby współpracujące z archiwum, jak i te, które pojawiły się po raz pierwszy w naszych progach miały okazję zapoznać się z charakterem placówki przysłuchując się omówieniu najważniejszych dokonań APK w minionym roku. Analiza działalności w oparciu o prezentację multimedialną została zaprezentowana przez starszego archiwistę Annę Bestian-Zając. Omówiono stan zasobu na dzień 31 grudnia 2019 r., scharakteryzowano nabytki w roku sprawozdawczym jak również zespoły poddane opracowaniu. Nasi goście dowiedzieli się jakie instytucje mamy obecnie pod nadzorem archiwalnym i w jaki sposób działamy na tzw. przedpolu archiwalnym. Poznali specyfikę korzystania z akt w pracowni naukowej i dowiedzieli się ile jakich dokumentów udostępniliśmy w minionym roku użytkownikom krajowym i zagranicznym. Nieco miejsca poświęcono na opis głównych działań w zakresie profilaktyki konserwatorskiej, konserwacji właściwej i digitalizacji. Prelegentka omówiła także statystykę odnośnie realizacji kwerend i jako ciekawostkę przedstawiła fakt przejmowania przez APK akt wyborczych. Mając na względzie gościnne audytorium, najwięcej miejsca poświęcono na omówienie działalności edukacyjnej oraz popularyzatorskiej, skupionej w zeszłym roku głównie na obchodach 100. rocznicy powstania państwowej sieci archiwalnej. W minionym roku nasze propozycje realizowaliśmy m. in. w ramach znanych cykli jak: Marcowy Maraton Archiwalny, Międzynarodowy Dzień Archiwów, Kaliskie Spotkania Archiwalne, Moje Archiwum Rodzinne oraz po raz pierwszy w ramach cyklu Archiwa Rodzinne Niepodległej. Nasze działania prowadziliśmy także mając na względzie także 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej, czy obchody Roku Tadeusza Kulisiewicza w Kaliszu. Dr Grażyna Schlender zaprezentowała 3 wydane w minionym roku książki: "Oni walczyli o naszą wolność", "Sto dokumentów na stulecie. Wybór materiałów archiwalnych z zasobu Archiwum Państwowego w Kaliszu" oraz "Kaliska Policja i policjanci w okresie II Rzeczypospolitej", wręczając każdemu z zaproszonych gości oraz pracownikom zaangażowanym w ich wydanie po egzemplarzu.

W dalszej kolejności dr Grażyna Schlender nakreśliła główne plany APK na 2020 r. Na pewno zaangażujemy się w obchody Roku Rodziny Fibigerów w Kaliszu. Z inicjatywy Prezydenta Miasta Kalisza zawiązał się Komitet tychże obchodów, do którego należy także dr Grażyna Schlender. Planujemy wydanie publikacji oraz ekspozycji upamiętniających zarówno rodzinę Fibigerów jak i samą fabrykę, w ścisłej współpracy z Elwirą Fibiger. Córka ostatniego właściciela fabryki zapewniła, że przekaże do APK wiele rodzinnych dokumentów i fotografii które wzbogacą planowane działania w niniejszym zakresie. Elwira Fibiger zgodziła się także na organizację spotkania z jej osobą w ramach akcji Moje Archiwum Rodzinne. W toku dyskusji, powstał pomysł dotarcia do byłych pracowników fabryki, którzy mogliby podzielić się swoimi wspomnieniami lub materiałami na temat rodziny Fibigerów. Poseł na Sejm RP Tomasz Ławniczak sam przyznał, iż jest blisko spokrewniony z byłym pracownikiem upaństwowionej "Calisii" i pomoże w pozyskaniu materiałów pamiątkowych. Pomoc w realizacji planów związanych z rodziną Fibigerów zadeklarował także pastor ewangelicko-augsburski w Kaliszu ks. Michał Kühn.

W współpracy z Zarządem Regionu NSZZ "Solidarność" Wielkopolska Południowa, Archiwum Państwowe w Kaliszu planuje włączyć się w obchody 40, rocznicy istnienia "S" wydając okolicznościową publikację oraz organizując towarzyszącą jej wystawę plenerową we wrześniu 2020 r.

W ostatnim czasie propozycję współpracy z naszym archiwum otrzymaliśmy od Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w Kaliszu. Rok 2020 został bowiem ogłoszony przez Światowa Organizację Zdrowia Rokiem Pielęgniarek i Położnych. Marek Przybył wyjaśnił, że szczególnie chodziłoby o dotarcie do archiwaliów dokumentujących proces kształcenia pielęgniarek i położnych w Kaliszu i regionie kaliskim. Dr Grażyna Schlender uznała pomysł za interesujący, dodając przy tym, że wskazanie konkretnej tematyki ewentualnej wystawy lub publikacji wiąże się z przeprowadzeniem wnikliwej kwerendy źródłowej.

Dr Grażyna Schlender dodała także, że po raz ostatni w 2020 r. zrealizujemy Kaliskie Archiwum Filmowe w odniesieniu do wspomnień osób, które przeżyły okupację hitlerowską i chciałyby podzielić się swoimi wspomnieniami przed kamerą. Przy okazji wystosowano apel o podawanie wszelkich kontaktów do osób, które zdecydowałoby się udzielić wywiadu.

Na ręce dyrektora II Liceum Ogólnokształcącego w Kaliszu Marii Żubrowskiej-Gil dyrektor APK złożyła podziękowania za otwartą postawę i zaangażowanie młodzieży w inicjatywy edukacyjne naszego archiwum. Uczniowie systematycznie uczestniczą w prelekcjach i lekcjach archiwalnych oraz konkursie "Ad fontes! Odkrywamy tajemnice Kalisza i regionu kaliskiego".

Na koniec spotkania dr Grażyna Schlender podziękowała wszystkim pracownikom za pracę w 2019 r., a przedstawicieli instytucji współpracujących zaprosiła na zbliżający się IX Marcowy Maraton Archiwalny. Cykl spotkań otworzy 1 marca 2020 r. upamiętnienie Żołnierzy Wyklętych zamordowanych w kaliskim więzieniu w Narodowym Dniu Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Wszystkie osoby zainteresowanie złożeniem hołdu bohaterom są proszone o pojawienie się w najbliższą niedzielę o godz. 11.00 przed kaliskim więzieniem przy ul. Łódzkiej 2. Natomiast 6 marca w siedzibie APK dr Grażyna Schlender wygłosi prelekcję na temat Żołnierzy Wyklętych w materiałach archiwalnych. 13 marca odbędzie się promocja wydanej pod koniec 2019 r. książki w opracowaniu Grzegorza Walisia pt. "Kaliska Policja i policjanci w okresie II Rzeczypospolitej". Tradycyjnie już w marcu ogłosimy kolejną edycję konkursu "Ad fontes! Odkrywamy tajemnice Kalisza i regionu kaliskiego" oraz przygotujemy dwie nowe wystawy on-line pt. "Nadaję Ci imię.." oraz "Tam się wyrabiają rzeczy niemożliwe..., czyli nierząd i prostytucja doby międzywojnia w świetle materiałów archiwalnych". Dalsza część spotkania miała charakter indywidualnych rozmów przy kawie i poczęstunku. Spotkanie zostało upamiętnione wspólną fotografią w holu APK.