Komisja Pamięci Historycznej Miasta Kalisza

27 września 2022 r. w kaliskim ratuszu odbyła się konferencja prasowa na temat zadań i planów Komisji Pamięci Historycznej Miasta Kalisza. W spotkaniu uczestniczył Wiceprezydent Miasta Kalisza Grzegorz Kulawinek.

Komisja ta została powołana 14 kwietnia 2022 r. przez Prezydenta Kalisza Krystiana Kinastowskiego, jako organ doradczy. Stanowi ona organizację pożytku publicznego, jej członkowie działają na zasadzie wolontariatu.

Do jej głównych zadań należy sporządzanie listy miejsc w Kaliszu, które powinny zostać upamiętnione. Lista ta będzie tworzona także w oparciu spływające z zewnątrz propozycje, weryfikowane na podstawie źródeł m. in. materiałów archiwalnych z zasobu Archiwum Państwowego w Kaliszu. Celem nadrzędnym jest upamiętnienie wszystkich budynków i innych miejsc w przestrzeni historyczno-urbanistycznej Kalisza, które miały związek z ważnymi dla Polski i miasta wydarzeniami oraz ze znaczącymi dla Kalisza osobami. Należy wszystkie te obiekty lub miejsca gdzie się znajdowały oznaczyć stosownymi i czytelnymi tablicami informacyjnymi. Ponieważ jest to zadanie złożone i odpowiedzialne, w komisji zasiadają archiwiści, historycy, znawcy źródeł do historii regionalnej.

Skład Komisji przedstawia się następująco:

  • dr Grażyna Schlender (przewodnicząca) - dyrektor Archiwum Państwowego w Kaliszu, historyk i bibliotekarz, od wielu lat prowadzi badania nad najnowszą historią Kalisza, jest autorką prac na temat Żołnierzy Wyklętych i "Solidarności" Region Wielkopolska Południowa, a także publikacji pt. "Książnica Asnykowska", "60 lat działalności Archiwum Państwowego w Kaliszu. Zarys dziejów", "Oni walczyli o naszą wolność", "Historia Polski w pieśni. W stulecie odzyskania niepodległości". Zredagowała wiele biogramów do wszystkich dotychczas wydanych tomów "Encyklopedii Solidarności" oraz "Słownika Biograficznego Wielkopolski Południowo-Wschodniej". Promuje historię Kalisza i ziemi kaliskiej w programie TVP Poznań pt. "Wielkopolska Każdego Dnia"
  • Sławomir Lasiecki (zastępca przewodniczącego) - z wykształcenia chemik, samorządowiec, pasjonat historii i regionalista, aktywny działacz PTTK Oddział w Kaliszu, m.in. organizator Zjazdu Państwowej Służby Konserwatorskiej i Społecznych Opiekunów Zabytków. W ramach Polskiego Towarzystwa Historycznego założył sekcje archeologiczną, członek Zarządu Klubu Historycznego im. Generała Stefana Roweckiego Grota. Od wielu lat działa w Ochotniczej Straży Pożarnej w Kaliszu, ratownik Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratowniczego. Od 2021 dyrektor Aquaparku w Kaliszu
  • Leszek Ziąbka (zastępca przewodniczącego) - historyk, muzealnik, samorządowiec, członek Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich Oddział w Poznaniu, ponad 30 lat pracował w Muzeum Okręgowym Ziemi Kaliskiej, gdzie był kierownikiem Działu Archeologii i Rezerwatu Archeologicznego na Zawodziu. Obecnie stały współpracownik Instytutu Archeologii i Etnologii PAN w Warszawie. Znawca średniowiecza, Kalisza i Ziemi kaliskiej. Współodkrywca celtyckiej mennicy pod Kaliszem, przez wiele lat popularyzował najstarszą historię Kalisza i gród na Zawodziu. Doktorant w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego
  • dr Jarosław Dolat (członek) - zawodowo związany z Muzeum Historii i Przemysłu w Opatówku, przewodniczący Komisji Opieki nad Zabytkami PTTK, członek PTH. Jego zainteresowania koncentrują się wokół kultury materialnej m.in. starych fabryk i zabytkowych cmentarzy oraz budynków o dużej wartości architektonicznej. Autor publikacji pt. "Fabryki Kalisza i okolic" i wielu artykułów zamieszczanych m.in. w "Zeszytach Naukowych KTPN", "Kronice Wielkopolski", "Wiadomościach Historycznych", "Roczniku Łódzkim" i "Słowniku Biograficznym Wielkopolski Południowo-Wschodniej".
  • Maciej Garbowicz (członek) - absolwent wydziału Architektury Wnętrz Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu. Menadżer w firmie deweloperskiej FB Antczak. Prywatnie pasjonuje się podróżami, wędkarstwem, fotografią, falerystyką oraz rzekami. Znawca Prosny - autor profilu "Prosna od źródeł", członek zespołu redakcyjnego czasopisma "Wiadomości Wędkarskie". Jego dokonania z obszaru architektury wnętrz, fotografii i grafiki były prezentowane zarówno w kraju jak i poza granicami RP
  • dr Sławomir Przygodzki (członek) - historyk i nauczyciel historii w III Liceum Ogólnokształcącym w Kaliszu, długoletni członek KTPN i PTH. Autor wielu pozycji naukowych i popularnonaukowych. Pisał m.in. o kaliskich klasztorach jezuitów i franciszkanów, a także o szkole, w której uczy - "Szkoła dwojga imion. Dzieje Gimnazjum i Liceum Anny Jagiellonki i Mikołaja Kopernika w Kaliszu". Ważnym obszarem jego zainteresowań są mniejszości narodowe m.in. żydowska, niemiecka, rosyjska i macedońska. Jest autorem takich pozycji jak: "Kalisz wielokulturowy", "Kalisz-miasto otwarte. Mniejszości narodowe i religijne w dziejach Kalisza i Ziemi Kaliskiej".
  • Grażyna Dziedziak (członek) - członek komisji z ramienia Prezydenta Miasta Kalisza, Naczelnik Wydziału Kultury i Sztuki, Sportu i Turystyki Urzędu Miasta Kalisza.

Komisja rozpoczęła już pracę. Do jej pierwszych zadań będzie należało przygotowanie i umieszczenie w katedrze kaliskiej epitafium księcia Mieszka III Starego. Z takim wnioskiem do Prezydenta Miasta Kalisza zwrócił się Andrzej Kaszubkiewicz - znawca historii Polski doby pierwszych Piastów. Mieszko III Stary nie został dotąd w Kalisz należycie upamiętniony. Jego grób znajduje się na terenie Rezerwatu Archeologicznego na Zawodziu, nieopodal kościoła św. Wojciecha.

W planach jest także upamiętnienie kaliskiego więzienia na Tyńcu, w którym zginęło wielu patriotów - powstańcy styczniowi, Wojciech Jabłkowski, czy Żołnierze Wyklęci z 2. połowy lat 40. XX w. Członkowie komisji na czele z jej przewodniczącą dr Grażyną Schlender zwracają się do kaliszan z apelem o zgłaszanie propozycji obiektów, które należy w mieście upamiętnić. Wszelkie wnioski w niniejszej sprawie można przekazywać na adres: Archiwum Państwowe w Kaliszu, ul. Poznańska 207 62-800 Kalisz, e-mail: sekretariat@archiwum.kalisz.pl.

Fot. Anna Błaszczyk - Kancelaria Prezydenta Miasta Kalisza
Fot. Anna Błaszczyk - Kancelaria Prezydenta Miasta Kalisza
Fot. Anna Błaszczyk - Kancelaria Prezydenta Miasta Kalisza
Fot. Anna Błaszczyk - Kancelaria Prezydenta Miasta Kalisza