W ramach obchodów 160. Rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego serdecznie zapraszamy do zapoznania się z wystawą on-line poświęconą temu zrywowi narodowo-wyzwoleńczemu.
I. Ogólna sytuacja społeczno-polityczna i przebieg Powstania Styczniowego
Początek lat 60. XIX w. charakteryzował się wzmożoną ilością manifestacji patriotycznych na terenie Królestwa Polskiego. Wynikało to z dojścia do pełnoletności pokolenia młodych ziemian, przedstawicieli inteligencji oraz mieszczan, pośród których panowały dość radykalne nastroje.
Pierwsza manifestacja miała miejsce w dniu pogrzebu Katarzyny Sowińskiej, wdowy po generale Józefie Sowińskim, 11 czerwca 1860 r. Pochody ze sztandarami towarzyszyły również innym obchodom rocznic i nabożeństwom żałobnym, w trakcie których śpiewano hymn "Boże coś Polskę". 7 kwietnia 1861 r. uchwalono Ustawę o zbiegowiskach, umożliwiającą Rosjanom użycie broni palnej wobec manifestujących, jeśli wezwanie do rozejścia się okazało się bezskuteczne. W Warszawie doszło ostatecznie do wymiany ognia. Znakiem żałoby narodowej było odtąd noszenie żałobnego stroju i biżuterii, a także pierścieni z emblematami narodowymi. 14 października 1861 r. na terenie Królestwa Polskiego wprowadzono stan wojenny.
Pośród społeczeństwa polskiego wykształciły się dwa obozy: tzw. czerwonych, dążących do wybuchu powstania przeciwko Rosji oraz białych o umiarkowanych poglądach. Czerwoni planowali podjęcie walki zbrojnej na wiosnę 1863 r. W tym celu powołali do istnienia Komitet Centralny Narodowy. Ich ambitne plany udaremniono poprzez pobór do wojska rosyjskiego w styczniu 1863 r. młodych mężczyzn, skupionych wokół tajnych organizacji. Pod presją czasu podjęto decyzję o rozpoczęciu powstania 22 stycznia 1863 r. Powstańczy Rząd Narodowy wydał 10 kwietnia 1863 r. odezwę do Polaków pełniących służbę w rosyjskim wojsku nawołującą do przyłączenia się do oddziałów powstańczych pod groźbą pozbawienia prac politycznych i cywilnych w niepodległym państwie polskim. Wydano także dekret o uwłaszczeniu chłopów i nadaniu ziemi bezrolnym uczestnikom powstania. Powstańcom nie udało się jednak przekonać do siebie wsi w zadowalającym stopniu ponieważ władze rosyjskie wprowadziły dekrety uwłaszczeniowe - przymusowy wykup oraz obniżkę chłopskich powinności w wyniku zakończenia walk i likwidacji oddziałów powstańczych. Walki miały głównie charakter partyzancki. Najchętniej walczono w otoczeniu lasów, unikając otwartych przestrzeni. Stoczono łącznie ponad 1200 bitew.
Po upadku powstania jego uczestnicy zostali skazani na zesłanie na Syberię. Cześć z nich nie przeżyła drogi, inni zginęli z uwagi na trudne warunki bytowe, jeszcze inni poświęcili się na prowadzenie badań naukowych na tej ziemi. Niektórzy po odbyciu kary mogli wrócić do Królestwa Polskiego. Pamięć o Powstaniu Styczniowym na terenie zaboru rosyjskiego mogła być kultywowana dopiero po opuszczeniu go przez wojska rosyjskie w wyniku I wojny światowej. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości uroczystości upamiętniające powstanie nabrały charakteru państwowego. Powoływano do istnienia liczne organizacje skupiające weteranów, a jednostkom wojskowym nadawano imiona patronów takich jak: Romuald Traugutt, Francesco Nullo, Edmund Różycki.
II. Powstanie Styczniowe na Ziemi Kaliskiej
Na fali wystąpień warszawskich, w Kaliszu miała miejsce demonstracja związana prawdopodobnie z 30. rocznicą wybuchu powstania listopadowego. Uczniowie Wyższej Szkoły Realnej 5 marca 1861 r. wzięli udział w nabożeństwie żałobnym w kościele oo. Franciszkanów oraz w procesji na cmentarz miejski 8 marca 1861 r., kiedy nieśli wieniec cierniowy. Urządzano także koncerty tzw. kociej muzyki pod oknami mieszkania ówczesnego inspektora Wyższej Szkoły Realnej. Władze postanowiły szkołę zamknąć do 20 stycznia 1862 r., by rozproszyć krnąbrną młodzież.
Ponieważ władze powstańcze wskrzesiły podział administracyjny sprzed 1845 r., do istnienia przywrócono województwo kaliskie. Zajmowało ono teren od Słupcy i jeziora Powidzkiego na północy aż do górną Pilicę (Koniecpol) na południu i od Kalisza na zachodzie po Konstantynów Łódzki na wschodzie. Kaliskie posiadało bardzo dobre warunki do walk partyzanckich. Położenie geograficzne umożliwiało zakup broni na terenie zaboru pruskiego. W lutym 1863 r. Prusy zawarły z Rosją umowę o zwalczaniu Powstania Styczniowego. Ludność polska z Poznańskiego nadal jednak wspierała walczących poprzez dostawę lekarstw i umundurowania. Szacuje się, że ok. 6000 żołnierzy pochodziło z terenu zaboru pruskiego.
W pierwszych tygodniach powstania w powiecie kaliskim nie działały bezpośrednio żadne oddziały powstańcze. Pierwsze walki stoczono w północnej części województwa, gdzie dowodził Kazimierz Mielęcki z Wielkiego Księstwa Poznańskiego, który ostatecznie został pobity pod Dobrosołowem i Mieczownicą 2 marca. Mielęcki został mianowany naczelnikiem sił zbrojnych województwa kaliskiego. Jeszcze w marcu 1863 r. stoczył bitwę z Rosjanami pod Mikorzynem, którą przegrał. Zmarł po kilku tygodniach w wyniku odniesionych obrażeń. W południowym rejonie województwa działał Józef Oksiński. Na początku lutego opanował on Uniejów, potem Widawę, a 25 lutego zajął na kilka godzin miasteczko Opatówek pod Kaliszem. Stoczył tutaj zwycięska potyczkę z oddziałem 80 żołnierzy rosyjskich wysłanych z Kalisza. Po zabraniu pieniędzy z kasy miejskiej i sukna z miejscowej fabryki wycofał się do Kuźnicy Grabowskiej. W połowie kwietnia granicę rosyjsko-pruską przekroczył m. in. oddział Edmunda Taczanowskiego, liczący ponad 1200 żołnierzy. Udało mu się zająć Chocz, Tuliszków i Koło. 8 maja 1863 r. w wyniku przewagi liczebnej wroga musiał uznać swoją porażkę. Nie poddał się jednak i we dworze w Kosmowie opracowywał nową strategię walki. Zorganizował nowy oddział kawalerii i podjął walkę. 29 sierpnia powstańcy zostali doszczętnie rozbici przez wojska rosyjskie. Poległo około 600 żołnierzy, kilkuset dostało się do niewoli, a sam Taczanowski opuścił kraj.
Mieszkańcy Ziemi Kaliskiej byli aktywnymi członkami ówczesnych podziemnych władz. Agaton Giller jako członek Komitetu Centralnego Narodowego opracował "Program i zasady Organizacji Narodowej" z 24 czerwca 1862 r. We wrześniu 1862 r., wyjechał do Anglii, by prowadzić rozmowy z emigracją polską. Prawdopodobnie dzięki jego wstawiennictwu dyktatorem powstania został Marian Langiewicz. Latem i jesienią 1863 r. Agaton Giller przebywał z pewnością w Kaliskiem, udał się też do gen. Edmunda Taczanowskiego, by powstrzymać go przed organizacją pospolitego ruszenia 15 sierpnia 1863 r. Adam Asnyk z kolei przebywał w 1862 r. w Krakowie w otoczeniu "czerwonych" i późniejszego dyktatora powstania Ludwika Mierosławskiego. Na przełomie września i października 1863 r. Adam Asnyk wszedł w skład Rządu Narodowego, który podał się do dymisji 17 października 1863 r. oddając ster w ręce Romualda Traugutta.
III. Charakterystyka wystawy
Wystawa przygotowana z okazji 160 rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego składa się z 56 obiektów. Reprezentują one kilka typów archiwaliów. Znajdziemy pośród nich pisma nawiązujące do manifestacji patriotycznych lat 1861-1862, zgromadzone w ramach zespołu Naczelnik Powiatu Kaliskiego. Oprócz tego prezentujemy dokumenty o charakterze wojskowym dotyczące poboru do armii rosyjskiej, akty metrykalne powstańców oraz ich karty meldunkowe. Warto napomknąć, że ekspozycja zawiera także archiwalia wytworzone na terytorium zaboru pruskiego - rozporządzenia policyjne oraz odpis wyroku Sądu Najwyższego w Berlinie w procesie przeciwko Polakom wspierającym Powstanie, a pochodzącym z Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Na fotografiach prezentujemy sylwetki powstańców oraz warunki, w jakich przyszło im żyć na zesłaniu na Syberii. Nie brakuje także materiałów upamiętniających Powstańców Styczniowych na terenie Ziemi Kaliskiej, zarówno w okresie międzywojennym, jak i po 1989 r.
Biżuteria z okresu tzw. żałoby narodowej.
Muzeum Historyczne m. st. Warszawy, [dokument elektroniczny] - Tryb dostępu: https://muzhp.pl/pl/c/1016/bizuteria-patriotyczna (stan na 11.01.2023)
Portret niezidentyfikowanej kobiety w stroju z okresu żałoby narodowej z chłopcem.
Biblioteka Narodowa w Warszawie, sygn. F-2801/W
Pogrzeb pięciu ofiar manifestacji w Warszawie w 1861 r. Obraz Henryka Pilatego z 1865.
Muzeum Narodowe w Krakowie
Karol Beyer, Pięciu poległych (tableau złożone z pięciu fotografii z 1861 r.).
Biblioteka Narodowa w Warszawie, sygn. F.25094
Dyktatorzy Powstania Styczniowego: Ludwik Mierosławski, Marian Langiewicz, Romuald Traugutt.
Dyktatorzy Powstania Styczniowego, [dokument elektroniczny] - Tryb dostępu: https://histmag.org/Sonda-Histmag.org-Ktory-z-dyktatorow-powstania-styczniowego-byl-Twoim-zdaniem-najlepszy-21900 (stan na 11.01.2023)
Informacja z 29 stycznia/10 lutego 1861 r. o zakupie przez jednego z miejscowych kupców drewnianych lasek obsadzonych w miejscu gałek stalowymi toporkami. Transport towaru został zatrzymany, a fabrykant musiał wyjaśnić, skąd, kiedy i w jakiej ilości te laski otrzymał.
APK, Naczelnik Powiatu Kaliskiego, sygn. 804, s. 17
Pismo prezydenta miasta Kalisza do naczelnika Powiatu Kaliskiego z 22 lutego/6 marca 1861 r. w sprawie pojawienia się kartek w mieście nawołujących do żałoby w okresie odprawiania nabożeństw za ofiary zajść w Warszawie.
APK, Naczelnik Powiatu Kaliskiego, sygn. 804, s. 41
Pismo prezydenta miasta Kalisza do naczelnika Powiatu Kaliskiego z 25 lutego/9 marca 1861 r. informujące o odbytych w kościele oo. Franciszkanów w Kaliszu nabożeństwach żałobnych za ofiary zajść w Warszawie. Do kościoła przybył taki tłum, że cześć ludzi stała przed świątynią. Podobne nabożeństwa odprawiono także w kaliskiej synagodze. Przebiegały one w spokojnej atmosferze.
APK, Naczelnik Powiatu Kaliskiego, sygn. 804, s. 43-44
Raport z 19/31 marca 1861 r. informujący o odbytej dzień wcześniej procesji krzyżowej, w trakcie której ok. 500 osób otoczyło mieszkanie naczelnika Powiatu Kaliskiego w Kaliszu, wtargnęło do niego w poszukiwaniu przedstawiciela władzy. Następnie urządzono pod budynkiem tzw. "kocią muzykę". Tłum przemieszczał się także pod okna innych urzędników, wybijając przy tym szyby i urządzając koncerty.
APK, Naczelnik Powiatu Kaliskiego, sygn. 804, s. 105-108
Pismo gubernatora cywilnego warszawskiego z 1/13 kwietnia 1861 r. do naczelnika powiatu kaliskiego w sprawie organizowania przez Niemojowskich w Śliwnikach 21 kwietnia/3 maja 1861 r. obiadu patriotycznego dla wszystkich uczestników powstania listopadowego. Ponieważ Sliwniki znajdowały się w Wielkim Księstwie Poznańskim, podjęto decyzję o czasowym wstrzymaniu przekraczania granicy przez mieszkańców Królestwa Polskiego, by uniemożliwić im udział w uroczystościach.
APK, Naczelnik Powiatu Kaliskiego, sygn. 804, s. 149-150
Pismo Naczelnika Wojennego Oddziału Kaliskiego z 9 marca 1863 r. z informacją o porażce Mariana Langiewicza i jego internowaniu przez władze austriackie.
APK, Naczelnik Powiatu Kaliskiego, sygn. 804, k. 831
Okólnik Gubernatora Cywilnego Warszawskiego z 11/23 kwietnia 1863 r. informujący o amnestii dla wszystkich powstańców, którzy złożą broń do 1/13 maja 863 r.
APK, Naczelnik Powiatu Kaliskiego, sygn. 804, s. 997
Fragment wykazu poddanych pruskich, którzy za udział w powstaniu styczniowym zostali 29 maja 1863 r. wydaleni z Królestwa Polskiego do Prus.
APK, Naczelnik Powiatu Kaliskiego, sygn. 804, s. 1063-1066
Władze pruskie kontrolowały poczynania mieszkańców Wielkiego Księstwa Poznańskiego, by zaniechać wspieraniu przez nich Powstania Styczniowego. Burmistrz Sulmierzyc 9 maja 1863 r. wprowadził zakaz polowań bez zezwolenia i zezwolił wojsku na aresztowanie podejrzanych osób i rewidowanie transportów.
APK, Akta miasta Sulmierzyce, sygn. 408, k. 18
Raport wójta gminy Piętno z 3 czerwca 1863 r. o przemarszu oddziału powstańców. Oddział liczył ok. 100 koni i udał się w kierunku Konina.
APK, Naczelnik Powiatu Kaliskiego, sygn. 804, s. 1268
Pismo Prezesa Rady Głównej Opiekuńczej Zakładów Dobroczynnych z 8/20 sierpnia 1863 r. z informacją o decyzji Namiestnika Królestwa o wydaleniu ze służby rządowej wszystkich, którzy się z niej samowolnie oddalili.
APK, Rada Opiekuńcza Zakładów Dobroczynnych Powiatu Kaliskiego, sygn. 260, k. 351
Agaton Giller z Opatówka. W czerwcu 1862 r. opracował Program i zasady Organizacji Narodowej. We wrześniu 1862 r. wyjechał do Anglii, by prowadzić rozmowy emigracją polską. Dzięki jego wstawiennictwu dyktatorem Powstania Styczniowego został Marian Langiewicz. Latem i jesienią 1863 r. Agaton Giller przebywał z pewnością w Kaliskiem, udał się też do gen. Edmunda Taczanowskiego, by powstrzymać go przed organizacją pospolitego ruszenia 15 sierpnia 1863 r.
Sanocka Biblioteka Cyfrowa, [dokument elektroniczny] - Tryb dostępu: https://sanockabibliotekacyfrowa.pl/dlibra/publication/782 (stan na 10.01.2023).
Grób Agatona Gillera na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
Grób Agatona Gillera na Starych Powązkach, [dokument elektroniczny] - Tryb dostępu: https://pl.wikipedia.org/wiki/Agaton_Giller#/media/Plik:Agaton_Giller_gr%C3%B3b.JPG (stan na 10.01.2023)
Władysław Psarski, uczeń ostrowskiego gimnazjum, uczestnik powstania styczniowego, zginął pod Jurkowicami 21 października 1863 r. Wycinek prasowy z francuskiego czasopisma "Le Mond Illustre" nr 353 z 16 stycznia 1864 r.
APK, Zbiór czasopism, sygn. 51
Adam Asnyk. Poeta na przełomie września i października 1863 r. wszedł w skład Rządu Narodowego, który funkcjonował do 17 października 1863 r., oddając następnie ster władzy w ręce Romualda Traugutta.
APK, Spuścizna Tadeusza Martyna z Kalisza, sygn. 734
Strona tytułowa arkusza ocen Feliksa Chylewskiego, ucznia ostrowskiego gimnazjum, wydalonego ze szkoły w kwietniu 1863 r. za śpiewanie "Boże coś Polskę".
APK, Państwowe Gimnazjum Męskie w Ostrowie Wielkopolskim, sygn. 14, s. 63
Fragment odpisu wyroku Sądu Najwyższego w Berlinie z 28 grudnia 1864 r. w procesie przeciwko Polakom z zaboru pruskiego wspomagających powstanie.
APK, Akta miasta Pleszewa, sygn. 1791, k. 41
Rodzinna karta meldunkowa kaliskiego weterana powstania styczniowego Ludomira Chojnowskiego z lat 1931-1939.
APK, Akta miasta Kalisza, sygn. 4433, nlb
Ludomir Chojnowski, weteran powstania styczniowego z Kalisza.
APK, Zbiór czasopism, sygn. 54, "Światowid" nr 45 z 6 listopada 1937 r., s. 13
Rodzinna karta meldunkowa weterana powstania styczniowego Wincentego Duchińskiego z lat 1931-1935.
APK, Akta miasta Kalisza, sygn. 4343, nlb
Weterani powstania styczniowego z Irkucka w lutym 1916 r. Od lewej siedzą: Konopko, Wołk, Beczenas, Bogdanowicz, Porembski, Michalski. Stoją: Bocłanowski, Lencki, Rowicki, Herkman, Rużycki, Lech, Zieliński, Płoński.
APK, Zbiór czasopism, sygn. 55, "Ilustracja Polska" nr 8 z 23 II 1936 r., s. 172
Grupa zesłańców 1863 r. z Irkucka.
Biblioteka APK, "Świat" 1908, nr 7, s. 22
Władysław Otocki, weteran powstania styczniowego z Kalisza.
APK, Zbiór czasopism, sygn. 54, "Światowid" nr 45 z 6 XI 1937 r., s. 13
Akt zgonu uczestnika powstania styczniowego Faustyna Józefa Arnolda z 1886 r.
APK, Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Rajsku, sygn. 82, s. 83, akt zgonu nr 1/1886
Rodzinna karta meldunkowa kaliskiego weterana powstania styczniowego Władysława Otockiego z lat 1931-1947.
APK, Akta miasta Kalisza, sygn. 4352, nlb
Akt zgonu uczestnika powstania styczniowego Henryka Glita vel Glieda z 1889 r.
APK, Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Sokolnikach, sygn. 16, s. 111, akt zgonu nr 11/1889
Akt zgonu uczestnika powstania styczniowego Mateusza Bidermanna z 1894 r.
APK, Urząd Stanu Cywilnego Zduny, sygn. 63, s. 56, akt zgonu nr 55/1894
Okólnik gubernatora kaliskiego Daragana z 4 kwietnia 1895 r. o konieczności rozciągnięcia dwuletniego nadzoru policyjnego nad powracającym do kraju powstańcem styczniowym Janem Basińskim.
APK, Zarząd Powiatowy Kaliski, sygn. 775, s. 53
Akt zgonu uczestnika powstania styczniowego Bolesława Andrzeja Gawrońskiego z 1909 r.
APK, Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej Szymanowice, sygn. 54, s. 184, akt zgonu nr 45/1909
Henryk Jastrzębiec Polkowski, flankier w oddziale gen. Edmunda Taczanowskiego, awers i rewers fot. z ok. 1933 r.
APK, Spuścizna Tadeusz Martyna z Kalisza, sygn. 1432
Józef Półrolniczak, weteran powstania styczniowego z Kalisza.
APK, Zbiór czasopism, sygn. 54, "Światowid" nr 45 z 6 XI 1937 r., s. 13
Rodzinna karta meldunkowa kaliskiego weterana powstania styczniowego Józefa Półrolniczaka z lat 1931-1944.
APK, Akta miasta Kalisza, sygn. 4442, nlb
Jakub Marczak weteran powstania pochowany na cmentarzu w Kosmowie, fot. z lat 30 XX w.
APK, Spuścizna Tadeusz Martyna z Kalisza, sygn. 1617
Przytułek dla weteranów powstania styczniowego w Irkucku w 1916 r.
APK, Zbiór czasopism, sygn. 55, "Ilustracja Polska", nr 8 z 23 lutego 1936 r., s. 172
Pismo magistratu krotoszyńskiego z 27 maja 1924 r. do Dowództwa Okręgu Korpusu VI w Poznaniu w sprawie trudnej sytuacji materialne wdowy po weteranie powstania styczniowego Franciszku Karbowiaku.
APK, Akta miasta Krotoszyna, sygn. 621, k. 184
Prośba Stowarzyszenia Uczestników Powstania 1863 r. o pomoc w rozpowszechnianiu biletów w loterii na rzecz weteranów w 1925 r.
APK, Starostwo Powiatowe w Krotoszynie 1918-1939, sygn. 1, k. 360
Wniosek Stowarzyszenia weteranów roku 1863 z 21 stycznia 1930 r. do władz miasta Pleszewa o jednorazową subwencję na zapomogi dla weteranów Powstania Styczniowego.
Na piśmie adnotacja o odmowie z powodu braku środków.
APK, Akta miasta Pleszewa, sygn. 1228, k. 157-157v
Informacja starosty kaliskiego z 16 lutego 1933 r. o doręczeniu weteranom 1863 r. pieniędzy i pisma wojewody łódzkiego z okazji 70. rocznicy wybuchu powstania styczniowego.
APK, Starostwo Powiatowe w Kaliszu 1918-1939, sygn. 20, k. 25
Pomnik poświęcony powstańcom styczniowym w Kamieniu, fot. Grzegorz Gałązka, 10 listopada 1983 r.
APK, Wojewódzki Obywatelski Komitet Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa w Kaliszu, sygn. 88/26, k. 2
Pismo proboszcza parafii Rajsko z 4 czerwca 1984 r. na temat grobów uczestników Powstania Styczniowego na miejscowym cmentarzu oraz przydrożnej sośny, na której miano wieszać powstańców.
APK, Wojewódzki Obywatelski Komitet Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa w Kaliszu, sygn. 12, k. 5
Pismo proboszcza parafii w chełmcach z 14 czerwca 1984 r. zawiadamiające o istnieniu w Żydowie kopca z kamieni, który uchodzi za grób Powstańca Styczniowego.
APK, Wojewódzki Obywatelski Komitet Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa w Kaliszu, sygn. 12,, k. 29
Tablica pamiątkowa poświęcona Piotrowi Szembekowi, uczestnikowi Powstania Styczniowego umieszczona na kościele w Siemianicach, fot. Lucjan Kłonica.
APK, Wojewódzki Obywatelski Komitet Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa w Kaliszu, sygn. 88/42, k. 1
Blok 2 znaczków wydanych z okazji 126. rocznicy Powstania Styczniowego przez Pocztę "Solidarność" w 1989 r.
APK, Zbiór fotografii, wydawnictw i druków ulotnych Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność", sygn. 244
Druk ulotny w formie pocztówki wydany przez Solidarność Walczącą z okazji 125. rocznicy śmierci Romualda Traugutta w 1989 r.
APK, Zbiór fotografii, wydawnictw i druków ulotnych Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność", sygn. 247
Eustachy Klukowski, uczestnik Powstania Styczniowego. Reprodukcja fotografii z albumu oberpolicmajstra Fredericsa z Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, pocztówka z 1991 r.
APK, Zbiór fotografii i pocztówek, sygn. 431
Powstaniec styczniowy. Reprodukcja fotografii z albumu oberpolicmajstra Fredericsa z Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, pocztówka z 1991 r.
APK, Zbiór fotografii i pocztówek, sygn. 432
Powstaniec styczniowy. Reprodukcja fotografii z albumu oberpolicmajstra Fredericsa z Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, pocztówka z 1991 r.
APK, Zbiór fotografii i pocztówek, sygn. 433
Powstańcy styczniowi. Reprodukcja fotografii z albumu oberpolicmajstra Fredericsa z Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, pocztówka z 1991 r.
APK, Zbiór fotografii i pocztówek, sygn. 434
Wlepka wydana z okazji 150. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego przez Piotra Głuchowskiego-Fedriko (Adiutant Studio) z Lublina w 2013 r.
APK, Zbiór druków ulotnych, sygn. 978
Wlepka wydana z okazji 150. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego przez Piotra Głuchowskiego-Fedriko (Adiutant Studio) z Lublina w 2013 r.
APK, Zbiór druków ulotnych, sygn. 979
Kartka pocztowa wydana z okazji 150. rocznicy Powstania Styczniowego przez Pocztę Polską S.A. w 2013 r.
APK, Zbiór fotografii i pocztówek, sygn. 439
