"Panta rhei - wszystko płynie..."

Archiwum Państwowe w Kaliszu serdecznie zaprasza do zapoznania się z wystawą on-line pt. Panta rhei - wszystko płynie... Została ona przygotowana z okazji 22. Europejskich Dni Dziedzictwa, którym przyświeca hasło "Dziedzictwo - źródło tożsamości". Narodowy Instytut Dziedzictwa wskazuje na nierozerwalny związek naszej kultury z wodą. Rzeka Prosna do dziś warunkuje rozwój urbanistyczny Kalisza. Była obecna zarówno w latach świetności jak i upadku miasta w 1914 r. To dzięki niej w Kaliszu w XIX i XX w. rozwijał się przemysł. To dzięki niej Kalisz dziś może poszczycić się wysokim poziomem sportowym kajakarzy. Dzięki Prośnie Kalisz zyskał miano polskiej Wenecji, a mosty na dobre wpisały się w architekturę miasta i niewątpliwie stanowią jedną z jego największych ozdób.

Prosna leży w dorzeczu Odry. Źródło cieku lokalizuje się koło Wolęcina w woj.opolskim.

W Rudzie Komorskiej koło Pyzdr Prosna uchodzi do Warty. Całkowita długość rzeki wynosi 216,8 km. Panta rhei - wszystko płynie, zmienia się nasze otoczenie, zmieniają się ludzie i wygląd miasta. Rzeka jest jednak owym constans - źródłem nie tylko wody, ale również naszej historii i kultury. Wirtualna ekspozycja prezentuje różne oblicza Prosny w dokumencie, fotografiach, na mapach i planach. Materiały mają dość szeroki przekrój - od specjalistycznych analiz zaopatrzenia miasta w wodę, po cieszące oko malownicze podkaliskie pejzaże. Rzeka może być dobrodziejstwem, źródłem energii; może stanowić też ogromne zagrożenie i przysparzać wielu problemów mieszkańcom Kalisza. Liczymy na to, że nasza wystawa pokaże, jak ważna na co dzień dla Kaliszan jest woda. Zapraszamy do obejrzenia archiwaliów.

... w dokumencie

Wykaz mostków zjazdowych potrzebujących reparacji, znajdujących się przy drodze bitej, przechodzącej przez Powiat Kaliski w 1845 r.
Naczelnik Powiatu i Komisarz Obwodu Kaliskiego, sygn. 55, k. 20v - 21

Pismo Prezesa Sądu Okręgowego w Kaliszu do Magistratu miasta Kalisza z prośbą o sfinansowanie odbudowy mostu na tyłach sądu, zniszczonego w wyniku powodzi 1924 r.
APK, Akta miasta Kalisza, sygn. 280, s. 1, 2

Fragment rejestru podań zgłoszonych o wpis uprawnienia wodnego do księgi wodnej Magistratu miasta Kalisza z 1927 r.
APK, Akta miasta Kalisza, sygn. 265, s. 119, 120

Pismo Zarządu Robotniczego Klubu Sportowego "Jutrzenka" z 1929 r. informujące o powołaniu sekcji ratunkowej na wypadek powodzi w Kaliszu.
APK, Akta miasta Kalisza, sygn. 282, s. 48

Wykaz mostów znajdujących się na terenie miasta Kalisza w 1931 r.
APK, Akta miasta Kalisza, sygn. 267, s. 80

Pismo Edmunda Gaede'go do Wydziału Sanitarnego przy Zarządzie miasta Kalisza z 1935 r., z prośbą o zasypanie rowu od ul. Garncarskiej w kierunku Prosny, do którego mieszkańcy bezkarnie wylewali nieczystości.
APK, Akta miasta Kalisza, sygn. 279, s. 83

Opinia służbowa w sprawie akcji przeciwpowodziowej w Kaliszu w 1939 r.
APK, Akta miasta Kalisza, sygn. 282, s. 56 - 59

Pismo Prezydenta miasta Kalisza do inż. Władysława Dunina z 1939 r. z prośbą o wydanie opinii w sprawie planowanego zasypania Babinki i zlikwidowania mostu na placu Kilińskiego.
APK, Akta miasta Kalisza, sygn. 269, s. 36

Wykaz strat miasta Kalisza w urządzeniach publicznych, spowodowanych klęską powodzi w 1947 r.
APK, Akta miasta Kalisza, sygn. 103, s. 29, 30

... na fotografiach

Zapory do rozbijania kry przed mostem w parku.
APK, Spuścizna Stanisława Perlińskiego z Kalisza, sygn. 64

Zdjęcie nocne z mostu przy siedzibie Kaliskiego Towarzystwa Wioślarskiego z 1975 r.
APK, Spuścizna Stanisława Perlińskiego z Kalisza, sygn. 64

Most kamienny w Kaliszu nocą w 1966 r.
APK, Spuścizna Stanisława Perlińskiego z Kalisza, sygn. 22

Park Miejski w Kaliszu, Widok na rzekę i przystań Kaliskiego Towarzystwa Wioślarskiego w 1974 r.
APK, Spuścizna Stanisława Perlińskiego z Kalisza, sygn. 53

Most na odnodze Prosny między ul. Kanonicką a Nowym Rynkiem przed 1942 r.
APK, Spuścizna Tadeusza Martyna z Kalisza, sygn. 133/3

Budowa mostu na ul. Warszawskiej w Kaliszu w okresie międzywojennym.
APK, Spuścizna Tadeusza Martyna z Kalisza, sygn. 133/9

W tle most trybunalski, z prawej widoczny fragment folusza, z lewej strony bulwar przy kościele oo. Franciszkanów. Zdjęcie z początków XX w.
APK, Spuścizna Tadeusza Martyna z Kalisza, sygn. 133/2

Rzeka Prosna w latach 70. XX w.
APK, Spuścizna Stanisława Perlińskiego z Kalisza, sygn. 43

Bernardynka w 1960 r.
APK, Spuścizna Władysława Kościelniaka z Kalisza, sygn. 220/3

Kanał Rypinkowski w 1959 r.
APK, Spuścizna Władysława Kościelniaka z Kalisza, sygn. 220/1

Tama na rzece Prośnie w Jastrzębnikach w 1995 r.
APK, Spuścizna Władysława Kościelniaka z Kalisza, sygn. 51/11

Prosna w okolicach Kalisza w 1923 r.
APK, Zbiór fotografii i pocztówek, sygn. 142

... na mapach i planach

Plan przekopania na nowo koryta rzeki Prosny, stanowiącej granicę pomiędzy Królestwem Polskim a Wielkim Księstwem Poznańskim, pod wsią Śmiłów z 1838 r.
APK, Naczelnik Powiatu i Komisarz Obwodu Kaliskiego, sygn. 31, s. 70

Plan sytuacyjny rzeki Prosny i kanałów na terytorium miasta Kalisza w 1924 r.
APK, Akta miasta Kalisza, sygn. 281, s. 1

Plan warstwicowy i sytuacyjny koryta rzeki Prosny od mostu kolejowego w Piwonicach do elektrowni miejskiej w Kaliszu w 1927 r.
APK, Akta miasta Kalisza, sygn. 265, s. 155

Zasięg powodzi w Kaliszu w 1940 r.
APK, Wojewódzkie Biuro Planowania Przestrzennego w Kaliszu, sygn. 1183

Plan zasięgu terenów powodziowych w Kaliszu z lat 50. XX w.
APK, Wojewódzkie Biuro Planowania Przestrzennego w Kaliszu, sygn. 1035

Plan obrazujący zaopatrzenie w wodę podregionu kaliskiego z 1972 r.
APK, Wojewódzkie Biuro Planowania Przestrzennego w Kaliszu, sygn. 865